De beëindiging van het productieproces en de afbouw daarvan is al 20 jaren terug begonnen met het sluiten van de aluminiumsmelterij en het ontslaan van bijkans 300 arbeiders. Dat in een periode waar ruim 75% van de deviezeninkomsten uit de bauxiet export gegenereerd werd. Zijn wij toen als land wakker van geschud? Het antwoord is simpel “nee, mevrouw de voorzitter”. Hebben wij toen als land een standpunt ingenomen? Het antwoord is “nee”. Dit stelde Amzad Abdoel, fractievoorzitter van de Nationale Democratische Partij in de Openbare Vergadering van het parlement op vrijdag 23 augustus 2019. Hij ging in op de ontwerpwetten die de vroege beëindiging/ wijziging van de Brokopondo overeenkomst moeten regelen.
De fractievoorzitter hekelt het feit dat kansen die aangeboden zijn geworden om de Brokopondo Overeenkomst in het belang van de Surinaamse staat te reanimeren niet benut zijn geworden. Ter illustratie noemde hij een artikel uit de Volkskrant. Het artikel met als kop “Regering Venetiaan is niet bang voor verlies van banen- vertrek na zeventig jaar, verscheen in de editie van 31 oktober 2008.
Abdoel gelooft er heilig in dat de Bauxietsector een andere wending had kunnen nemen indien wij in 2008 de geboden kansen hadden benut om te investeren.
De parlementariër haast zich om te stellen dat het volk dient te weten hoe het afwikkelingsproces is begonnen en wat de inspanningen waren van de huidige regering om de sector nog in leven te houden. Toen de Alcoa/Suralco in 2014 aangaf dat zij niet meer in staat waren hun productieproces te continueren heeft de regering 2 opties bekeken.
Zij ging na hoe enerzijds de sector gecontinueerd kan worden door Suriname zelf en anderzijds het beëindigen van de productie activiteiten van bauxiet en het starten van onderhandelingen om de Brokopondo overeenkomst te wijzigen/ beëindigen. Het sombere toekomstbeeld op langere termijn maakt dat de optie om zelf de sector te continueren geen goede was. De regering koos hierom ook de beëindiging van de productieactiviteiten van bauxiet en het starten met de onderhandeling om de Brokopondo Overeenkomst te beëindigen/wijzigen.
In dit traject van beëindiging/wijziging zijn twee ontwerpwetten ingediend namelijk:
- Ontwerpwet houdende toestemming tot wijzigen van de overeenkomst tussen de republiek Suriname en de Suriname Aluminium Company LLC van 27 januari 1958, zoals gewijzigd op 19 mei 1959 en de daarmee samenhangende overeenkomsten (Wet wijziging Brokopondo Overeenkomst) en
- De ontwerpwet houdende de regeling van de schadeloosstelling aan zakelijk en persoonlijk gerechtigden op gronden waarop bauxiet is gewonnen (Wet Schadeloosstelling Bauxietmaatschappijen) aangeboden aan uw parlement.
Na deze twee ontwerpwetten zijn ook de volgende overeenkomsten naar het parlement gestuurd:
- Een schuldvernieuwings- en vrijwaringsovereenkomst,
- Een raamovereenkomst met alle bijlagen en uitvoeringsovereenkomsten waaronder
- Overdrachts- en uitvoeringsovereenkomst Afobaka Waterkrachtwerk,
- Milieuherstel- en saneringsovereenkomst,
- Suralco stroomafname overeenkomst,
- Suriname stroomafname overeenkomst,
- Overeenkomst inzake transitiewerkzaamheden.
- Een overeenkomst inzake het Bakhuys ontwikkelingsprogramma.
Voor een goed begrip plaatste de parlementariër enkele kanttekeningen en stelde hij vragen over de opgestuurde documenten. De informatie moet volgens hem voor volksvertegenwoordigers alsook de totale bevolking helder zijn stelt hij.
