Minister Edgar Dikan van Regionale Ontwikkeling (RO) heeft het binnenland in het bijzonder gefeliciteerd met de ontwerpwet houdende ‘Wet Collectieve Rechten Inheemse en Tribale Volken’. Hij nam het document op dinsdag 1 oktober in ontvangst uit handen van Wensley Misiedjan, voorzitter van het Management Team Grondenrechten (MT). Conform de opdracht van minister Dikan aan Misiedjan bij diens installatie in november 2018 moest hij samen met het MT en drie technische commissies per eind september de ontwerpwet af hebben.
“Ik kan u zeggen dat dankzij de nieuwe benadering, we stappen vooruit hebben kunnen maken,” aldus de bewindsman. Hij herhaalde zijn opmerking bij de installatie van het MT, namelijk dat we als natie nog nooit eerder zo dichtbij een oplossing van het grondenrechtenvraagstuk zijn gekomen. “Nu, bijna een jaar later, zijn we nóg verder gekomen,” benadrukte de bewindsman.
Minister Dikan sprak zijn erkentelijkheid uit over de wijze waarop het traditioneel gezag van alle inheemse en tribale volken zich volledig heeft ingezet om op dit punt te komen. Hij noemt hun bijdrage vanaf het begin van dit proces uitzonderlijk. Zijn dank ging ook uit naar maatschappelijke en alle andere groepen die op welke wijze dan ook een bijdrage hebben geleverd. Het MT heeft in het traject, naast de traditionele leiders, ook consultaties gehouden met talrijke groepen, het bedrijfsleven, politieke partijen, overheids- en rechterlijke instanties.
John ‘Lesina’ Sintanie, hoofdkapitein en afgevaardigde van granman Bono Velantie van de Ndyuka stam, zegt ‘hartstikke blij’ te zijn met het resultaat. “Het was niet makkelijk, maar het is er eindelijk,” aldus de hoofdkapitein. Hij heeft alle 51 parlementariërs opgeroepen om vóór deze wet te stemmen als het daarop aankomt. “Ik zal persoonlijk opletten, ik wil zien wie en wie ertegen zal stemmen”, aldus de hoofdkapitein. Sintanie waarschuwde dat hij consequenties zal verbinden aan volksvertegenwoordigers en partijen die zich tegen deze wet verzetten. “We weten bij voorbaat dat wij van het binnenland ook niet op die mensen zullen stemmen,” aldus de dignitaris.
Theo Jubitana, kapitein en voorzitter van de Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname (VIDS) spreekt van een markant moment in de eeuwenoude strijd van inheemsen om hun collectieve rechten in ere te herstellen. De VIDS-voorzitter heeft het parlement opgeroepen niet te veel te sleutelen aan het ontwerp. “Dit is iets dat wij zelf als gemeenschappen hebben geformuleerd. Het kan dat sommige dingen anders geschreven moeten worden, maar niet dat het parlement zodanige aanpassingen gaat plegen waardoor de hele gedachte erachter uit context raakt,” aldus Jubitana, een van de voorvechters van de collectieve grondenrechten van inheemsen in Suriname. Hij wacht vol spanning op het moment dat het ontwerp ter discussie zal zijn in het parlement. De minister moet het concept nu begeleiden naar de Raad van Ministers, voordat het bij de president belandt.
MT-voorzitter Misiedjan heeft bij de overhandigingsceremonie een beknopte toelichting gegeven van de inhoud van de conceptwet. Het document bevat regelingen die naast de wettelijke erkenning van de collectieve grondenrechten van inheemse en tribale volken, ook de demarcatie en de bevoegdheden van het traditioneel gezag en Free Prior Informed Consent (FPIC) regelt. FPIC omvat het recht van inspraak van de inheemse en tribale volken op besluitvormingen, die van invloed kunnen zijn op hun woongebieden en hun leefwijzen.
