President Chandrikapersad Santokhi heeft op zondag 15 januari 2023 in Amsterdam, Nederland, een onderhoud gehad met de Nederlandse minister-president Mark Rutte. Bij deze ontmoeting waren ook minister Albert Ramdin van Buitenlandse Zaken, International Business en Internationale Samenwerking (BIBIS) en zijn Nederlandse collega Wopke Hoekstra aanwezig. Verder zat ook Surinames ambassadeur in Nederland, Rajendre Khargi, aan bij dit overlegmoment. Volgens premier Rutte wil Nederland het vervolg van de bilaterale samenwerking – na zijn recente excuses voor het slavernijverleden – in goed overleg met Suriname voorbereiden en ontwikkelen. De gezamenlijke aanpak moet gestructureerd en gecoördineerd plaatsvinden.
In Suriname is de dialoog over het traject na de slavernijexcuses reeds gestart. De regering beoogt een gecoördineerde, integrale en holistische benadering van het koloniale verleden in al zijn facetten. Op een constructieve en gezamenlijke wijze de discussie en de dialoog voeren, zowel bilateraal als nationaal, zijn belangrijke uitgangspunten voor eer en herstel. Bij de totstandkoming van een nationale opstelling en standpunt dient er rekening te worden gehouden met de verschillende sentimenten, visies en standpunten.
In Nederland zijn verschillende instanties betrokken, waaronder de ministeries van Buitenlandse Zaken, Binnenlandse Zaken en Onderwijs, alsook de Nederlandse ambassade in Suriname. Mogelijk zal er een speciale afgezant voor de coördinatie van het geheel worden aangewezen. In Suriname is er naast de regering ook een cluster van ministers aangewezen om het overleg te voeren en uiteindelijk een plan van aanpak te ontwikkelen. Het betreft de ministeries van Buitenlandse Zaken, International Business en Internationale Samenwerking (BIBIS), Justitie en Politie, Binnenlandse Zaken (BIZA) en Onderwijs, Wetenschap & Cultuur (minOWC). Deze cluster zal binnenkort intern binnen de ministerraad overleg plegen en een platform opzetten voor alle relevante maatschappelijke organisaties in Suriname, om inclusie en participatie te bewerkstelligen.
Het is noodzakelijk dat er naast de coördinatie ook veelvuldig met de samenleving en in regionaal verband wordt gecommuniceerd over dit traject. Het traject van eer en herstel vraagt om bewustwording, participatie en acceptatie. Dit kan worden bewerkstelligd als er voldoende rekening wordt gehouden met de historische en culturele aspecten, waar het traditioneel gezag in Suriname ook een onderdeel van is. Verder is een meer holistische benadering ook van belang, waarbij alle culturele groepen in Suriname worden meengenomen in het herstelplan slavernij- en koloniaal verleden.
President Santokhi en premier Rutte hebben verder ook gesproken over internationale ontwikkelingen alsook de bilaterale samenwerking met betrekking tot onder andere olie en gas, de uitstaande verdragsmiddelen – die gealloceerd zullen worden voor de gezondheidssector – en de agrarische sector. De komende week zal verder ambtelijk overleg plaatsvinden over de afronding van het traject na de excuses voor het slavernijverleden.
